Ana içeriğe atla

2. ANLATICI TÜRLERİ

Anlatıcı Türleri

Olay anlatımına dayalı metinlerde olayları, kişileri, mekanı okurlara anlatan kişiye anlatıcı denir.

Metinlerde anlatım, birinci kişili ağzından ve üçüncü kişi ağzından anlatım olmak üzere iki şekilde yapılır:

1.) Birinci Kişi Ağzıyla Anlatım

Birinci kişi ağzıyla anlatımlarda yazar, kendi başından geçen veya içinde bulunduğu bir olayı anlatır. Bu tür anlatımlarda çoğu zaman birinci tekil şahıs (ben) veya birinci çoğul şahıs (biz) ekleri kullanır.

Örnek:
» Kimse farkına varmadan evden çıktım. Doğruca alet edevatın bulunduğu depoya gittim. Duvara yaslı duran kazmayı kaldırıp ağırlığına baktım. İmkanı yok, bunu götüremezdim.Çok ağırdı. Küçük keser de aynı görevi görürdü. Aradığım keseri buldum. Depodan çıktım.

 

2.) Üçüncü Kişi Ağzıyla Anlatım

Üçüncü kişi ağzıyla anlatımlarda yazar, genellikle duyduğu veya gördüğü şeyleri anlatır. Bu tür anlatımlarda çoğu zaman üçüncü tekil şahıs (o) veya üçüncü çoğul şahıs (onlar) ekleri kullanır.

Örnek:
» Yazdan kalma bir gündü. Güneş, insanın içini ısıtıyordu. Cemil, sahilde oturmuş, dalgaların sesini dinlerken üstünden hızla geçen martıların çığlığı andıran sesiyle irkildi. Yerinden doğrulup izlemeye koyuldu. Martılar deniz üzerinde iyice süzüldükten sonra suya ani dalışlar yapıyor, küçük balıklar ustaca avlıyordu.

Bu blogdaki popüler yayınlar

Soru İşareti ( ? ) 1. Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna konur: Ne zaman tükenecek bu yollar, arabacı? (Faruk Nafiz Çamlıbel) Atatürk bana sordu:— Yeni yazıyı tatbik etmek için ne düşündünüz? (Falih Rıfkı Atay) 2. Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur:Gümrükteki memur başını kaldırdı: — Adınız?3. Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır: Yunus Emre (1240 ?-1320), (Doğum yeri: ?) vb.1496 (?) yılında doğan Fuzuli… UYARI: Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru işareti en sona konur: Çok yakından mı bu sesler, çok uzaklardan mı?

Kesme İşaretinin Kullanıldığı Yerler

Kesme İşareti ( ’ ) Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır:  Kurtuluş Savaşı’nı,   Atatürk’üm, Türkiye’mizin, Fatih Sultan Mehmet’e 1919 senesi Mayıs’ının 19’uncu günü Samsun’a çıktım. (Atatatürk) UYARI:  Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz: Boğaz Köprümüzün güzelliği, Amik Ovamızın bitki örtüsü, Kuşadamızdaki liman vb. UYARI:  Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz:  Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan UYARI:  Başbakanlık, Rektörlük  vb. sözler, ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde  Başbakanlığa, Rektörlüğe  vb. biçimlerde yazılır. UYARI:  Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz:  Türklük, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık UYARI: 1. Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unva...

Virgülün Kullanımı

1. E ş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur: Yanına kalem, silgi, defter aldı. 2.  Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur: Umduk, bekledik, düşündük. 3.  Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur: Saniye, montunu askıya asıp odasına gitti. 4.  Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur. Şimdi, efendiler, müsaade buyurursanız, size bir sual sorayım.  (Atatürk) 5.  Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına ko­nur: Akşam, yine akşam, yine akşam. 6.  Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur: Adana’ya yarın gideceğim, dedi. 7.  Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitimine konur:        – Bu akşam Datça’ya gidiyor musunuz, diye sordu. 8 .  Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur: Bahçe kapısını açtı. Sermet Bey’e, – Bu anahtar köşkü de ...