5.SINIF TÜRKÇE DEFTERİM

  Kaynaşma Türkçede iki ünlü harf yan yana gelmez. Bu nedenle ünlü ile biten bir kelimenin sonuna ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde iki ünlünün arasına  “n, s, ş, y”  harflerinden biri getirilir. Bu harflere  kaynaştırma harfi  veya  yardımcı ses ; bu olaya ise  kaynaşma  veya  kaynaştırma  denir. Kaynaştırma harflerini (yardımcı sesler) “ Y a Ş a S ı N ” olarak kodlayabiliriz. Örnek(ler) »  kapı + a → kapı y a »  iki + er → iki ş er »  araba + ı → araba s ı »  pencere + in → pencere n in »  anne + i + i  → anne s i n i »  Kitapları n ı dolabı n a yerleştirdi. »  Sınav başvuruları yarın başla y acak. Ünsüz Yumuşaması (Sessiz Yumuşaması) Türkçede  sert ünsüz lerden “p – ç – t – k” biten bir sözcüğe  ünlü ile başlayan bir ek  getirildiğinde, bu sözcüğün sonundaki ünsüz yumuşayarak “b – c – d – g”ye dönüşür. Bu kurala  ünsüz değişimi  ya da  ünsü...

  1. Sesler / Harfler Akciğerlerden gelen havanın, ses yoluyla oluşturduğu titreşime  ses  denir. Dildeki seslerin her birini gösteren işaretlere  harf  adı verilir. Bir dildeki sesleri gösteren, belli bir sıraya göre dizilmiş harflerin bütününe  alfabe (abece)  denir.  >   Türkçede  29 ses ve bu sesleri simgeleyen  29 harf vardır . Bunlar ses yolundaki biçimlenişine göre ünlü ve ünsüz olmak üzere ikiye ana başlıkta incelenir:   1.1. Ünlü Harfler (Sesli Harfler) Ünlü harfler , ses yolunda bir engele uğramadan çıkan seslerdir. Bunlar tek başına okunur ve heceleri oluşturur. Türkçede 4 tanesi kalın, 4 tanesi ince olmak üzere toplam  8 tane ünlü harf vardır : Kalın Ünlüler:  a, ı, o, u İnce Ünlüler:  e, i ,ö, ü 1.2. Ünsüz Harfler (Sessiz Harfler) Ünsüz harfler , tek başına söylenemeyen, ancak bir ünlü yardımıyla söylenebilen sesleri karşılayan harflerdir. 8 tanesi sert, 13 tanesi yumuşak ...

Kişi ya da resmi kurumlara dilek ve isteklerimizi belirtmek amacıyla yazılmış kısa mektuplara dilekçe denir.     Dilekçe yazarken kırmızı kalem ya da kurşun kalem kullanmamalıyız. Dilekçe yazarken tükenmez kalem ya da dolma kalem kullanmalıyız.     Dilekçenin altına tarihini , adımızı ve soyadımızı mutlaka yazmalı ve imzamızı atmalıyız . Dilekçe, temiz ve düzgün bir kâğıda, daktilo ya da bilgisayarla veya siyah ya da mavi mürekkepli bir kalemle yazılır. Dilekçenin verileceği makamın adı ve yeri, kâğıda ortalanarak yazılır. Makam ve yer adları iki şekilde yazılabilir: Makam ve yer adını oluşturan kelimelerin tamamı büyük harfle yazılır. Makam ve yer adında yer alan her kelimenin sadece ilk harfi büyük yazılır. Dilekçe metni, makam ve yer adı yazıldıktan sonra, satırbaşı yapılarak yazılmaya başlanır ve şu tür ifadelerden biriyle tamamlanır: Gereğini (saygılarımla) arz ederim. Durumu bilgilerinize (saygılarımla) arz ederim. Gereğini bi...

Eğik Çizgi ( / ) 1.  Dizeler yan yana yazıldığında aralarına konur:  Korkma! Sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak / Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak / O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak / O benimdir, o benim milletimindir ancak.  (Mehmet Akif Ersoy) 2.  Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile şehir arasına konur:  Altay Sokağı No.: 21/6 Kurtuluş / ANKARA Ülke adı yazılacağında ise:         Atatürk Bulvarı No.: 217 06680 Kavaklıdere / Ankara                    TÜRKİYE 3.  Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur:  18/11/1969, 15/IX/1994  vb . 4.  Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kullanılır:  -a /-e, -an /-en, -lık /-lik, -madan /-meden  vb. 5.  Genel ağ adreslerinde kullanılır:...

Tırnak İşareti ( “ ” ) 1.  Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tır­nak içine alınır:  Ulu önderin “Ne mutlu Türk’üm diyene!” sözü her Türk’ü duygulandırır. UYARI:  Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işaret (nokta, soru işareti, ünlem işareti vb.) tırnak içinde kalır: “İzmir üzerine dünyada bir şehir daha yoktur!” diyorlar.  (Yahya Kemal Beyatlı) 2.  Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır:  Yeni bir “barış taarruzu” başladı. 3.  Cümle içerisinde eserlerin ve yazıların adları ile bölüm başlıkları tırnak içine alınır:         Bugün öğrenciler “Kendi Gök Kubbemiz” adlı şiiri incelediler.       UYARI:  Tırnak içine alınan sözlerden sonra gelen ekleri ayırmak için kesme işareti kulla­nılmaz:  Elif Şafak’ın “Bit Palas”ını okudunuz mu?      

Noktalı Virgülün Kullanıldığı Yerler Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur:  Erkek çocuklara Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara ise İnci, Çiçek, Gönül, Yonca adları verilir. Türkiye, İngiltere, Azerbaycan; Ankara, Londra, Bakü. 2.  Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayır­mak için konur:  Sevinçten, heyecandan içim içime sığmıyor; bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum. At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.  (Atasözü) 3.  İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneden sonra noktalı virgül konabilir: Yeni usul şiirimiz; zevksiz, köksüz, acemice görünüyordu.  (Yahya Kemal Beyatlı)